دستگاه سونوگرافی چگونه کار می کند؟
سونوگرافی نوعی تصویربرداری پزشکی به حساب می آید که امروزه کاربردهای فراوانی دارد. وجود نمونه ای از این تجهیزات پزشکی در هر بیمارستان یا محیط درمانی تخصصی الزامی است؛ چراکه دستگاه سونوگرافی قابلیت های بسیاری دارد و اطلاعات موثق و کاربردی زیادی را در اختیار تیم پزشکی و درمانی قرار می دهد. پزشکان با استفاده از داده های ارائه شده قادر هستند که تصمیم گیری های دقیق و درستی را برای پیگیری وضعیت بیماران اتخاذ کنند.
در ادامه به شما خواهیم گفت که این دستگاه ها چگونه کار می کنند و چه مزیت هایی دارند!
صوت در فناوری دستگاه سونوگرافی
شاید اگر در رابطه با کارکردهای مختلف صوت برای شما سخن می گفتیم، از چنین طیف گسترده ای شگفت زده می شدید! صوت در طراحی و تولید تجهیزات پزشکی نظیر سونوگرافی کارایی فوق العاده ای دارد و دقت و کیفیت بالایی را برای تصویربرداری از اجزای مختلف بدن به ارمغان آورده است. صوت در واقع ارتعاشی است که در اثر جابجایی تولید می شود و دارای طیف گسترده ای است که فرکانس های مختلفی دارد.
معمولا گوش انسان ارتعاشات در محدوده صوتی 20 تا 20 هزار هرتز را می شنود؛ در حالی فرکانس هایی بالاتر و پایین تر از این میزان نیز ساطع می شوند. فرکانس صوتی دستگاه سونوگرافی بالاتر از محدوده شنوایی انسان و بین 20 هزار تا 20 میلیون هرتز است. بنابراین انسان ها قادر به شنیدن صوت تولیدی در این دستگاه نیستند؛ به همین علت از این دستگاه به راحتی برای تصویربرداری از قسمت های مختلف بدن انسان استفاده می شود.
سازوکار این سیستم به گونه ای است که ارتعاشات ایجاد شده درون بافت های بدن را دریافت می کند و بر اساس آن تصویر جامعی از محیط ثبت می کند. بر این مبنا معمولا یک کریستال مخصوص که قابلیت ارتعاش دارد، درون پروب قرار می گیرد و با حرکت روی سطح بدن، ارتعاشاتی را ایجاد کرده و به داخل بدن ارسال می کند. ارتعاشات ساطع شده را توسط دستگاه دریافت و ثبت می کنند و در نتیجه تصویر دلخواه در سیستم حاصل می شود.
سونوگرافی چگونه کار می کند؟
امواجی که از داخل بدن منعکس شده و به دستگاه فرستاده می شود، از نوع اولتراسوند است که از طریق دستگاه سونوگرافی قابل دریافت و ثبت است. باید گفت که سیستم دستگاه به گونه ای تعبیه شده که قادر به شنیدن ارتعاشات حاصل از عملکرد کریستال الکتریکی پیزو است. در واقع کار اصلی سونوگرافی یک رابطه دوطرفه میان سیستم و امواج ناشی از کریستال در حال ارتعاش است.
معمولا کریستال های پیزو درون یک محفظه به نام پروب دستی قرار می گیرند و قادر هستند که امواجی با طول موج های کوتاه یا بلند را ایجاد کنند. در این صورت برای تصویربرداری از اندام هایی که در نزدیکی سطح بدن قرار دارند معمولا از فرکانس های بالا که طول موج کمتری دارند استفاده می شود که کیفیت مناسبی را عرضه می کنند.
این در حالی است که نفوذ از میان بافت های عمیق و درونی بدن تنها از طریق رفت و بازگشت امواج با طول بلند ممکن است. این امواج فرکانس پایینی دارند و با وجود عمق نفوذ بیشتر معمولا کیفیت تصویر پایین تری را ارائه می دهند.
اختلال در عملکرد سونوگرافی!
یکی از نکاتی که باید هنگام کار با دستگاه سونوگرافی مورد توجه باشد، مواردی است که باعث ایجاد اختلال در عملکرد سیستم می شوند. باید بدانید که کریستال های موجود در این ساختار تمایلی زیادی به هوا دارند و معمولا در بافت هایی که دارای مقادیری هوا هستند، به شدت منعکس می شوند. همین مساله باعث ایجاد اختلالات کوچک و بزرگی در نتیجه تصویربرداری می شود.
در این شرایط اپراتورهای دستگاه سونوگرافی باید مراقب باشند که بین پروب دستی و بافت مورد نظر هیچ گونه هوایی وجود نداشته باشد؛ چراکه باعث می شود تمامی ارتعاشات تولیدی پس از برخورد به مولکول های هوا بازتاب شوند و عملا هیچ موجی به درون بافت ها فرستاده نمی شود! به همین علت است که هنگام سونوگرافی معمولا از ژل های مخصوصی استفاده می شود که باعث هدایت کامل امواج به بافت های درونی بدن می شوند.
دستگاه سونوگرافی چگونه با بافت های مختلف تعامل می کند؟
زمانی که امواج حاصل از کریستال های موجود در پروب دستی به داخل بافت های بدن ارسال می شوند، معمولا سه حالت مختلف برای امواج ارسالی رخ می دهد:
- ضعیف شده و هدر می روند؛
- پس از عبور از بافت های مختلف شکسته می شوند و به منبع مورد نظر نمی رسند؛
- به سادگی به بافت های مورد نظر رسیده و سپس بازتاب می شوند.
در واقع این مساله کاملا به نوع بافت و ضخامت آن بستگی دارد و در هر نوبت از ارسال امواج ممکن است یکی از این شرایط پیش آید. بدیهی است حالت سوم که منجر به بازتاب مناسب امواج از سطح بافت ها می شود، بسیار مطلوب خواهد بود.
اتلاف امواج
در حالت نخست که امواج تولیدی به هدر می روند، معمولا پروژه تصویربرداری توسط دستگاه سونوگرافی با شکست مواجه می شود و اپراتور قادر به دریافت تصاویر مناسب از بافت های مورد نظر نیست. این شرایط معمولا زمانی رخ می دهد که افراد قصد تصویربرداری از بافت های عمیق را دارند.
انکسار
در حالت دوم که موج ها پس از گذشت از بافت های مختلف شکسته می شوند نیز نتایج مناسب نخواهد بود؛ چراکه شما تصویری از چند بافت مختلف خواهید داشت و به هدف مورد نظر خود دست نمی یابید. این مساله معمولا به دلیل تفاوت در امپدانس صوتی بافت های مختلف مانند چربی، عضله، استخوان و غیره رخ می دهد. دقت، سرعت و کیفیت دستگاه سونوگرافی تا حد قابل توجهی متاثر از این متغیر است.
بازتاب
در حالت سوم که امواج بدون بروز مشکل خاصی به دستگاه بازتاب داده می شوند، ممکن است برخی از این امواج نیز به هدر روند و در مسیر بازگشت به سیستم منتقل نشوند. در این صورت معمولا سوزن های خاصی را به بافت مورد نظر وارد می کنند که به بازتاب منظم این امواج کمک ویژه ای می کند.
نگاه اجمالی
دستگاه سونوگرافی از جمله پرکاربردترین محصولات پزشکی است که با به کارگیری صوت در فرکانس بیشتر از 20 هزار هرتز طراحی شده است. این دستگاه معمولا برای تصویربرداری از اندام های مختلف بدن به کار می رود. شیوه کار آن بر اساس دریافت ارتعاشات ایجاد شده توسط کریستال های پیزو که در دستگاهی به نام پروب دستی قرار دارند، انجام می شود.
تجهيزات پزشکي سدان مد يکي از بزرگترين فروشگاه هاي کشور که به صورت 24 ساعته و آنلاين در ايران فعاليت دارد از قسمت هاي مختلف سايت سدان ديدن فرماييد.