انواع دستگاه های سونوگرافی و انواع پروب های دستگاه سونوگرافی

بروزرسانی 1403/03/31 زمان مطالعه 6 دقیقه

سونوگرافی یک روش تصویربرداری پرکاربرد در حوزه پزشکی است. در این نوع تصویربرداری از امواج فراصوتی با فرکانس بالا برای مشاهده بخش های داخلی بدن بیمار استفاده می شود. امواج فراصوتی خطری برای سلامتی انسان ندارند، به این ترتیب در سونوگرافی، مضرات احتمالی سایر روش های تصویربرداری که در آن ها از اشعه ایکس استفاده می شود، وجود ندارد. هدف از انجام سونوگرافی در بیماران مختلف متفاوت است. انواع مختلفی از دستگاه های سونوگرافی وجود دارند. بر اساس هدف پزشک از انجام سونوگرافی، از انواع دستگاه سونوگرافی متفاوت استفاده می شود.

پروب یکی از اجزای اصلی دستگاه های سونوگرافی است. در واقع همان بخشی از دستگاه که هنگام تصویربرداری روی بدن بیمار قرار می گیرد، پروب است. با قرار گرفتن پروب روی بدن، امواج فراصوتی به سمت عضو مورد نظر ارسال می شود. نوع پروب نیز در دستگاه های مختلف متفاوت است.

یکی از کاربردهای مهم و شناخته شده سونوگرافی، مشاهده جنین در دوران بارداری مادر است. استفاده از این روش تصویربرداری در دوران بارداری، نشان دهنده بی خطر بودن آن است.

در این نوشتار به بررسی انواع دستگاه سونوگرافی و انواع پروب های دستگاه سونوگرافی پرداخته می شود و اطلاعاتی در رابطه با این روش تصویربرداری در اختیار شما خواننده محترم قرار می گیرد.

بخش های مختلف انواع دستگاه سونوگرافی

انواع دستگاه سونوگرافی شامل قسمت های مختلفی هستند که در ادامه فهرست شده است.

  • پروب یا مبدل: امواج فراصوتی از طریق پروب به بدن بیمار ارسال می شوند. امواج بازگشتی از بافت های مختلف بدن نیز توسط همین بخش دریافت می شوند.
  • مانیتور: مانیتور وظیفه نمایش اطلاعات و تصاویر منعکس شده از امواج صوتی را برعهده دارد.
  • پاور: پاور همان منبع تغذیه دستگاه است.
  • پرینتر: با استفاده از پرینتر تصاویر قابل مشاهده در مانیتور روی کاغذ چاپ می شوند.

نحوه کار انواع دستگاه سونوگرافی

نحوه کار انواع دستگاه سونوگرافی به این ترتیب است که با قرار گرفتن پروب روی بدن، امواج فراصوتی به داخل بدن و به سمت عضو هدف، فرستاده می شود. سپس امواج فراصوتی بازگشتی توسط دستگاه دریافت می شود.  پروسسورهای موجود در دستگاه با کمک رایانه و نرم افزارهای تخصصی نصب شده روی آن، امواج فراصوتی دریافتی را به تصویر تبدیل می کنند. تصاویر تهیه شده در مانیتور توسط پزشک مشاهده و در صورت تمایل چاپ می شوند. به این ترتیب تصاویری از بخش های داخلی و غیرقابل مشاهده بدن تهیه می شود که به بیمار  و پزشک کمک بسیار زیادی می کند.

امواج فراصوتی پس از ورود به بافت های زیستی بدن، در مرز بافت های با چگالی متفاوت دچار بازتابش یا اکو می شوند، میزان این بازتابش به امپدانس انتشار امواج فراصوتی در دو محیط بستگی دارد. اساس سیستم های تصویربرداری اولتراسوند، تشخیص تاخیرهای سیگنال های دریافتی و پالس های ارسال شده است.

امواج فراصوتی در حوزه پزشکی با فرکانس هایی در رنج ۱ الی ۱۸ مگاهرتز استفاده می شوند. فرکانس های بالا نیاز به فرستنده هایی با ابعاد کوچک دارند. با افزایش فرکانس و کوتاه شدن طول موج، رزولوشن تصاویر افزایش پیدا می کند. از آنجایی که امکان تضعیف سیگنال های با فرکانس بالا در محیط انتشار در داخل بدن وجود دارد، به همین دلیل معمولا فرکانس امواج در محدوده ۳ الی ۵ مگاهرتز انتخاب می شود.

 انواع دستگاه سونوگرافی

دستگاه های سونوگرافی از جنبه های مختلفی تقسیم بندی می شوند. کاربرد انواع دستگاه سونوگرافی با یکدیگر متفاوت است و در دستگاه های مختلف، بخش های مختلف دستگاه و فرکانس امواج ارسالی توسط پروب با یکدیگر متفاوت هستند.

دستگاه های سونوگرافی شامل دستگاه های قابل حمل (portable) و مبله (Stationary) می شوند. دستگاه های رومیزی به صورت قابل حمل هستند. در مطب های مامایی و کلینیک های حیوانات، از دستگاه های سونوگرافی رومیزی استفاده می شود. دستگاه های سونوگرافی مبله نیز دستگاه هایی ثابت با کاربرد طولانی هستند. در بخش های اورژانس و بیمارستان ها از این دستگاه سونوگرافی استفاده می شود.

برخی از دستگاه های سونوگرافی رنگی و برخی از انواع آن ها سیاه و سفید هستند. دستگاه های قدیمی عمدتا سیاه و سفید هستند.

 در ادامه به برخی کاربردهای انواع دستگاه سونوگرافی پرداخته می شود. دستگاه سونوگرافی مورد استفاده در هر کدام از این انواع تصویربرداری، متفاوت است.

سونوگرافی ترانس واژینال

سونوگرافی ترانس واژینال اغلب در دوران اولیه بارداری انجام می شود. در این نوع تصویربرداری، تصاویری از داخل واژن تهیه می شود. یکی از کاربردهای پروب های واژینال شرایطی است که بخواهیم اسکار سزارین را ببینیم. بررسی وضعیت ترمیم اسکار سزارین و اینکه آیا خوب ترمیم شده است یا نه، با استفاده از پروب های واژینال صورت می گیرد. همچنین در شرایطی برای تشخیص زودرس مالفورماسیون ها از پروب های واژینال استفاده می شود.

سونوگرافی معمولی

در سونوگرافی معمولی که بسیار پرکاربرد است، پروب روی شکم قرار می گیرد. یکی از اهداف این نوع تصویربرداری، تهیه تصاویر دو بعدی از جنین در حال رشد در رحم مادر است.

سونوگرافی تخصصی

سونوگرافی تخصصی در واقع نوعی سونوگرافی معمولی است. با این تفاوت که در سونوگرافی تخصصی هدف پزشک بررسی یک مشکل مبهم است. در واقع سونوگرافی تخصصی یک سونوگرافی معمولی هدفمند با دقت زیاد است.

سونوگرافی تخصصی توسط دستگاه های پیچیده تر و پیشرفته تر انجام می شود و تصاویر مد نظر پزشک تهیه می شود.

سونوگرافی رنگی یا کالر داپلر

هدف از انجام سونوگرافی کالر داپلر تصاویری از حرکت بافت ها و اجزای متحرک بدن است. بررسی جهت و حرکت خون با استفاده از سونوگرافی کالر داپلر انجام می شود. در واقع کاربرد اصلی این روش تصویربرداری بررسی جریان خون در رگ ها است. در بیمارانی که مشکلاتی در رگ های خونی از قبیل عروق کرونر دارند، از سونوگرافی کالر داپلر استفاده می شود.

یکی از کاربردهای سونوگرافی رنگی یا کالر داپلر، بررسی وضعیت جریان خون و لخته های خونی در رگ های بیمارانی است که دچار سکته های قلبی و مغزی هستند.

در شرایط زیر پزشک استفاده از سونوگرافی کالر داپلر را ترجیح می دهد:

  • یافتن رگ های خونی مسدود شده در نواحی مختلف بدن از قبیل گردن، ساق پا و بازوها؛
  • ارزیابی مشکلات وریدی از قبیل وریدهای واریسی؛
  • بررسی وضعیت جریان خون بعد از سکته های مغزی؛
  • بررسی میزان جریان خون و سرعت آن در کلیه ها؛
  • مشاهده و شناسایی لخته های خونی در اندام های فوقانی و تحتانی از قبیل ساق پاها.

 انواع پروب های دستگاه سونوگرافی

پروب یکی از بخش های اصلی انواع دستگاه سونوگرافی است که ما در این نوشتار به بررسی انواع آن می پردازیم. پروب های دستگاه سونوگرافی در اشکال و سایزهای مختلف وجود دارند. علاوه بر این برخی از انواع دستگاه ها روی سطح بدن قرار می گیرند و برخی از آن ها برای تصویربرداری وارد بدن بیمار می شوند. علاوه بر این پروب ها بر اساس آرایش کریستال های پیزوالکتریک، پرینتر و فرکانس امواج ارسالی نیز تقسیم بندی می شوند.

در ادامه مطالب به بررسی برخی از انواع پروب ها پرداخته شده است.

1.پروب های منحنی یا کانوکس یا شکمی

در پروب های منحنی، آرایش کریستال های پیزوالکتریک به صورت منحنی است. شکل میدان نیز در این پروب ها به صورت منحنی و کروی مشاهده می شود.

انواع دستگاه سونوگرافی که مجهز به پروب های منحنی هستند، عمدتا به منظور تصویربرداری های عمیق استفاده می شوند. نکته قابل توجه این است که با افزایش عمق تصویربرداری رزولوشن تصاویر کاهش پیدا می کند. در سونوگرافی شکمی بزرگسالان از این نوع پروب ها استفاده می شود. برای سونوگرافی شکمی کودکان از دستگاه های سونوگرافی میکروکانوکس استفاده می شود.

در این نوع پروب ها نیز، نوع پرینتر و فرکانس امواج ارسالی بستگی به دو بعدی یا سه بعدی بودن تصاویر یا به عبارت دیگر به هدف از تصویربرداری بستگی دارد.

در صورتی که هدف از تصویربرداری تهیه تصاویر دو بعدی باشد، پرینتر دستگاه گسترده و فرکانس مرکزی نیز ۵/۲ – ۵/۷ مگاهرتز است. از این نوع پروب به منظور تصویربرداری از مقاطع عرضی شکمی و تشخیص اندام ها استفاده می شود.

2.پروب های خطی

پروب های خطی با نام پروب های عروقی نیز شناخته شده اند. کریستال های پیزوالکتریک در این نوع پروب ها به صورت خطی قرار گرفته اند. شکل میدان مغناطیسی در پروب های خطی، مستطیلی است. این دستگاه ها فرکانس بسیار بالایی ایجاد می کنند. هر چقدر عمق تصویربرداری بیشتر باشد، فرکانس امواج ارسالی توسط دستگاه سونوگرافی کمتر می شود. بنابراین پروب های خطی که امواج فرا صوتی با فرکانس بالا ایجاد می کنند، برای تصویربرداری از اندام های نزدیک به سطح بدن مانند پوست و عروق استفاده می شود.

نوع پرینتر این دستگاه و فرکانس امواج ارسالی، بستگی به این دارد که تصاویر دو بعدی یا سه بعدی هستند. در صورتی که از پروب های دو بعدی به منظور تهیه تصاویر دو بعدی استفاده شود، از پرینتر گسترده با فرکانس ۵/۲- ۱۲ مگا هرتز استفاده می شود.

از این پروب ها برای تصویر برداری های مختلف از قبیل عروق زایی رگ های خونی، پستان، تاندون ها، تیروئید، آزمون های وسکولار (عروقی)، تاندون ها، لاپاراسکوپی، تصویربرداری حین اعمال جراحی، اندازه گیری ضخامت چربی بدن و چک کردن سندروم لوکوموتیو استفاده می شود.

در صورتی که از این پروب های برای تصویربرداری سه بعدی استفاده شود، پرینترها گسترده می شوند و فرکانس امواج نیز ۵/۷ – ۱۲ مگاهرتز خواهد بود. از این نوع پروب ها برای تصویربرداری از پستان، تیروئید و شریان های کاروتید استفاده می شود.

3.پروب های فازی

میدان پروب های فازی مثلثی شکل است و دید وسیعی ایجاد نمی کنند. میدان دید در این پروب ها باریک است.  از این نوع پروب ها عمدتا برای سونوگرافی های قلبی، مغزی و شکمی استفاده می شود.

این پروب ها، پرینتر کوچکی دارند و فرکانس امواج ارسالی نیز در محدوده ۲ – ۵/۷ مگا هرتز است.

تفاوت پروب های دو بعدی، سه بعدی و چهار بعدی

پروب های انواع دستگاه سونوگرافی دو بعدی، سه بعدی و چهار بعدی تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند. تصویری که در سونوگرافی های دو بعدی در مانتیور ایجاد می شود، صاف است؛ اما در پروب های سه بعدی و چهار بعدی تصاویری که در مانتیور دستگاه ایجاد می شوند، چند بعدی هستند. به همین دلیل عارضه ها دقیق تر نشان داده می شوند و تشخیص آن ها ساده تر است.

پروب هایی که در تصویر برداری دو بعدی استفاده می شوند، در یک آرایه تک بعدی قرار می گیرند و با استفاده از کریستال های پیزوالکتریک موجود در دستگاه، تصاویر دو بعدی را روی مانیتور دستگاه نمایش می دهند.

پروب های مورد استفاده در سونوگرافی سه بعدی معمولا مکانیکی هستند. تصاویری که توسط این دستگاه ها ایجاد می شود، نسبت به سونوگرافی دو بعدی پیشرفته تر و دقیق تر هستند.

در سونوگرافی چهار بعدی، پروب ها در آرایه های ماتریکس قرار می گیرند و میدان آن ها هرمی شکل است. سونوگرافی چهار بعدی برای اکوکاردیوگرافی قلب جنین استفاده می شود؛ البته از این نوع سونوگرافی برای سنجش قلب بزرگسالان استفاده می شود.

  • سونوگرافی سه بعدی

سونوگرافی سه بعدی در بررسی مشکلات آناتومیک جنین استفاده می شود. تصاویر دقیق و واضحی که از طریق این روش تصویربرداری از جنین در حال رشد تهیه می شود، اطلاعات جزئی و دقیقی در اختیار پزشک قرار می دهد.

سونوگرافی سه بعدی از جنبه های مختلفی اهمیت دارد که در ادامه بیان شده است:

  • شناخت و تشخیص به موقع ناهنجاری های جنین؛
  • تصمیم گیری در رابطه با ادامه بارداری بر اساس ناهنجاری های شناخته شده؛
  • تصمیم گیری در رابطه با انجام جراحی های داخل رحم؛
  • امکان مشاهده کامل تمام ارگان ها و اجزای جنین.

معمولا مادران در دوران بارداری علاقه خاصی به سونوگرافی سه بعدی و مشاهده جزئیات دقیق از جنین دارند. اینکه سونوگرافی سه بعدی به مادر و جنین آسیب می رساند یا خیر، هنوز ثابت نشده است؛ اما توصیه می شود که مادران تنها در مواقعی که ضرورت ایجاب می کند، به سونوگرافی سه بعدی اقدام کنند.

  • پروب های مکانیکی و الکتریکی

برخی از انواع پروب ها الکتریکی و برخی از آن ها مکانیکی هستند. پروب های مکانیکی طول عمر کمتری نسبت به پروب های الکتریکی دارند. این نوع پروب ها عمدتا برای تصویربرداری ۳ و ۴ بعدی مورد استفاده قرار می گیرند. اندازه این پروب ها بزرگ تر و عملکرد آن ها کندتر است.

مبدل های الکتریکی طول عمر بیشتر و عملکرد سریع تری دارند. این پروب ها قابلیت ایجاد تصاویر در زمان واقعی را ندارند.

  • فرکانس پروب های سونوگرافی

پروب های سونوگرافی قدیمی، روی یک فرکانس خاص تنظیم شده اند و امکان تغییر فرکانس در آن ها وجود ندارد؛ اما در پروب های جدید، امکان تنظیم فرکانس و تغییر عمق تصویربرداری فراهم شده است. تغییر فرکانس در وضوح تصاویر نهایی تاثیر دارد.

نکته قابل توجه این است که در پروب های سونوگرافی تنها از امواج صوتی به منظور تصویربرداری استفاده می شود. در واقع از امواج فراصوتی با فرکانس های مختلف استفاده می شود.

اندازه پروب های سونوگرافی

اندازه پروب ها متفاوت است. کاربرد پروب ها در اندازه آن ها تاثیرگذار است. پروب های مورد استفاده برای سونوگرافی قلب، نسبت به سایر پروب ها، اندازه کوچک تری دارند. پروب هایی که به منظور سونوی واژینال استفاده می شوند، کشیده و باریک هستند و پرینتر این دستگاه ها کوچک است.

ویژگی های دستگاه سونوگرافی با کیفیت

 یک دستگاه سونوگرافی با کیفیت، دارای ویژگی های زیر است:

  • دستگاه سونوگرافی مطلوب دقت بالایی دارد.
  • تصاویر چاپ شده توسط دستگاه سونوگرافی با کیفیت، یکنواخت و بدون اعوجاج هستند.
  • عدم نویزپذیری از فرکانس شهر.
  • دستگاه از یک برند شناخته شده و معتبر است.

البته برای اینکه تصاویر تهیه شده توسط دستگاه های سونوگرافی با کیفیت و مناسب باشند، مهارت پزشک یا تکنسین نیز اهمیت دارد. برای اینکه تصاویر باکیفیتی به دست آید، پزشک یا اپراتور باید پروب را در محل مناسبی قراردهد و زاویه آن را به خوبی تنظیم کند. به این ترتیب تصاویر با کیفیتی حاصل می شود.

تصویربرداری سونوگرافی در مقایسه با سایر روش های تصویربرداری

کیفیت تصاویر حاصل از سونوگرافی با سایر روش های تصویربرداری از قبیل MRI قابل مقایسه نیست. با این حال تصویربرداری سونوگرافی یکی از امن ترین و کاربردی ترین روش های تصویربرداری در حوزه پزشکی است.

دلایل کاربرد گسترده انواع دستگاه سونوگرافی در تصویربرداری در ادامه فهرست شده است:

  • هزینه تصویربرداری با این دستگاه نسبت به سایر روش ها کمتر است.
  • استفاده از این دستگاه پیچیدگی کمتری نسبت به بسیاری از دیگر روش های تصویربرداری دارد.
  • برای تصویربرداری با انواع دستگاه سونوگرافی از اشعه فراصوتی استفاده می شود که خطری برای سلامتی بیمار ندارد. در سایر روش های تصویربرداری از اشعه ایکس و گاما استفاده می شود.
  • این روش تصویربرداری قابلیت ایجاد تصاویر به صورت زمان واقعی (Real Time) را دارد. این موضوع در هنگام عمل های جراحی اهمیت بسیار زیادی دارد.
  • این روش تصویربرداری غیر تهاجمی و بدون درد است. بنابراین بیماران از این روش استقبال می کنند.

انتخاب دستگاه سونوگرافی

در انتخاب و خرید دستگاه های سونوگرافی، توجه به برخی فاکتورها ضروری است که در ادامه به آن ها پرداخته می شود.

میزان استفاده از دستگاه

میزان استفاده از دستگاه سونوگرافی که در یک بیمارستان مورد استفاده قرار می گیرد با دستگاه سونوگرافی که در مطب پزشک استفاده می شود، متفاوت است. یکی از فاکتورهای مهمی که هنگام تهیه دستگاه سونوگرافی باید مورد توجه قرار گیرد، میزان استفاده از دستگاه است.

نوع فعالیت و تخصص پزشک

در صورتی که تخصص پزشک در زمینه اکوکاردیولوژی باشد، توصیه می شود که اقدام به تهیه دستگاهی شود که مجهز به نرم افزارهای مورد نیاز برای اکوکاردیولوژی و پروب های مورد نیاز برای آن باشد. دستگاه سونوگرافی مورد نیاز در مطب یک ماما یا متخصص اورولوژیست نیز باید مجهز به پروب ها و پرینترهای تخصصی باشد. وجود یک دوربین (VCR) به منظور بازبینی مجدد و تشخیص دقیق تر به پزشک کمک می کند.

قابلیت ارتقاء دستگاه سونوگرافی

یکی از نکات مهم هنگام خرید دستگاه های سونوگرافی این است که دستگاه قابلیت ارتقا سخت افزاری و نرم افزاری داشته باشد. بسیاری از شرکت های معتبر و شناخته شده، معمولا به ارتقا دستگاه هایی که در بازار ارائه داده اند، توجه کافی دارند.  ارتقا سخت افزاری و نرم افزاری به تهیه تصاویر دقیق تر کمک می کند. در چنین شرایطی تشخیص پزشک نیز دقیق تر خواهد بود.

 کیفیت دستگاه سونوگرافی

هنگام خرید دستگاه سونوگرافی پرس و جو از سایر مراکزی که از دستگاه مورد نظر استفاده می کنند، بسیار کمک کننده است.

کیفیت دستگاه های سونوگرافی به مرور زمان کاهش پیدا می کند. ضروری است که هر ۶ ماه یک بار دستگاه سونوگرافی، میزان رزولوشن تصاویر و صحت عملکرد آن مورد بررسی قرار گیرد.

دقت دستگاه سونوگرافی در حالت های مختلف

یکی از نکات مهم هنگام خرید دستگاه سونوگرافی، دقت دستگاه سونوگرافی در حالات مختلف از نظر مدهای کاری شرایط محیطی و تصویربرداری های معمولی است.

کیفیت مناسب چاپگر

یکی دیگر از نکات مهم هنگام خرید دستگاه سونوگرافی این است که تصویر نمایش داده شده در مانیتور و تصویر چاپ شده، مطابقت کامل داشته باشند. در برخی سیستم ها به سبب کیفیت پایین چاپگر، تشخیص پزشک معالج که بر اساس تصویر چاپی انجام می گیرد، دچار مشکل می شود.

مناسب بودن محل قرار گیری پروب ها

یکی از نکات مهم هنگام خرید دستگاه سونوگرافی، محل قرار گیری و شکل پروب های دستگاه است.

خدمات پس از فروش

خدمات پس از فروش و گارانتی یکی از نکات مهم در خرید دستگاه های سونوگرافی است. معمولا قیمت خرید اولیه انواع دستگاه سونوگرافی، شامل ضمانت ۱ ساله، نصب دستگاه و آموزش رایگان کار با آن است. بر اساس قوانین فعلی جمهوری اسلامی ایران، تمامی شرکت های تجهیزات پزشکی موظف به ارائه گارانتی ۱ ساله و خدمات پس از فروش ۱۰ ساله هستند.

برخی از شرکت های تجهیزات پزشکی هزینه نصب و آموزش را جداگانه دریافت می کنند. برخی از شرکت ها حتی بعد از اتمام مدت خدمات پس از فروش، جهت سرویس و بازدید منظم قرارادی با مراکز درمانی تنظیم می کنند که هزینه این خدمات متناسب با قیمت دستگاه، نوع دستگاه و تعداد آن است.

خطرات و عوارض سونوگرافی

همان طور که بیان شد تصویربرداری سونوگرافی یکی از ایمن ترین روش های تصویربرداری است. با این وجود، این روش تصویربرداری نیز ممکن است آسیب ها و خطراتی را برای بیماران در برداشته باشد که در ادامه فهرست شده است:

  • سوختگی: در صورتی که پروب روی بدن حرکت داده نشود و امواج به صورت پیوسته در یک مکان به کار روند، ممکن است سبب سوختگی در بافت بدن شود؛
  • پارگی کروموزومی: یکی از عوارض استفاده طولانی مدت از امواج اولتراسوند با شدت خیلی بالا، پارگی رشته DNA است؛
  • ایجاد حفره: یکی از عوامل کاهش انرژی امواج اولتراسوند ایجاد حفره هنگام عبور از بافت های بدن است. سیالات موجود شامل مقدار قابل ملاحظه ای حباب های گاز هستند. دامنه بزرگ نوسان های امواج اولتراسوند در داخل سیالات ممکن است سبب ایجاد تغییرات بیولوژیک در بافت ها شود. پارگی دیواره یاخته ها و گسیختگی مولکول های بزرگ یکی از این تغییرات است.

کلام آخر

سونوگرافی یکی از روش های تصویربرداری بسیار پرکاربرد در حوزه پزشکی است. در این روش تصویربرداری از انرژی امواج فراصوتی برای تصویربرداری از بخش های داخلی بدن استفاده می شود. با توجه به اینکه در این روش از امواج فراصوتی استفاده می شود، بنابراین هیچ گونه خطری برای بیمار ندارد.

بخش اصلی دستگاه سونوگرافی شامل پروب، مانیتور، پرینتر و منبع تغذیه است. پروب که تحت عنوان مبدل نیز شناخته شده است، امواج فراصوتی را به داخل بدن ارسال و سپس امواج بازگشتی از بدن را دریافت می کند. امواج دریافتی با استفاده از پروسسورها به تصاویری از بخش های  داخلی بدن تبدیل و در مانیتور نمایش داده می شوند. پروب ها از نظر اندازه، آرایه پیزوالکتریک ها و فرکانس امواج ارسالی به درون بدن متفاوت هستند.

سونوگرافی با اهداف مختلف انجام می شود. در سونوگرافی معمولی، سونوگرافی تخصصی، سونوگرافی ترانس واژینال و سونوگرافی کالر داپلر از انواع مختلف دستگاه سونوگرافی با مشخصات خاص استفاده می شود.

مشخصات پروب ها در انواع دستگاه سونوگرافی متفاوت است. پروب ها دارای اندازه های مختلف هستند. اندازه پروب به کاربرد آن بستگی دارد. فرکانس امواج ارسالی و آرایه کریستال های پیزوالکتریک در پروب های مختلف فرق می کند. پروب های خطی، منحنی و آرایه فازی از انواع پروب های مورد استفاده در دستگاه های سونوگرافی هستند. علاوه بر این پروب ها ممکن است الکتریکی یا مکانیکی باشند.

برخی از پروب ها هنگام تصویربرداری روی پوست قرار می گیرند و برخی از انواع آن ها هنگام تصویربرداری به داخل بدن فرستاده می شوند.


سونوگرافی یک روش تصویربرداری پرکاربرد در حوزه پزشکی است. در این نوع تصویربرداری از امواج فراصوتی با فرکانس بالا برای مشاهده بخش های داخلی بدن بیمار