به طور حتم جهت تزریق سرم به تجهیزاتی نیاز است تا این کار صورت گیرد. محصولات و تجهیزاتی که در پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند، به گونهای تولید میشوند که کار را برای پرستاران و پزشکان راحتتر کنند و از این طریق درمان بیماران سریعتر حاصل شود. یکی از بهترین محصولاتی که در این زمینه تولید میشود، ست سرم نام دارد.
این تجهیزات جهت تزریقات وریدی به کار میروند و از این طریق مایع سرم را به داخل خون منتقل میکنند. در برخی مواقع که بیمار قادر به مصرف دارو نیست، پزشک داروی تزریق را برای او تجویز میکند. این دارو باید از طریق ست سرم به بدن بیمار راه پیدا کند. بنابراین این تجهیزات در پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. در این مقاله قصد داریم تا در مورد این ست و اجزای آن مطالبی را عنوان کنیم. در نتیجه تا ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
ست سرم چیست؟
ست سرم رابطی بسیار مهم است که منبع یا محفظه سرم را به ورید متصل میکند. این نوع از تجهیزات پزشکی را با گاز اتیلن اکساید استریل میکنند و از طریق آنژیوکت یا اسکالپ به ورید متصل میشود تا از این طریق مایعات و داروهای تزریقی به خون راه پیدا کنند.
این نوع از تجهیزات پزشکی جهت تزریق مایعات به ورید و رگ کاربرد دارند. برخلاف تزریقات زیر جلدی و عضلانی که در آنها محدودیت تزریق تا 3 میلیلیتر وجود دارد، این محصولات تنها جهت قرارگیری در رگ بیمار طراحی شدهاند و محدودیت آنها در میزان مایعات تزریقی به عواملی مانند سن بیمار، نوع عارضه و بیماری که به آن مبتلا هستند، بستگی دارد. به عنوان نمونه بیمارانی که دارای مشکلات قلبی، نارسایی کبدی، دیابت و فشار خون بالا هستند، باید میزان کمتری از مایعات به آنها تزریق شود.
ست سرم هنگامی کاربرد دارد که نیاز به تزریق مایعات زیادی به ورید است یا هنگامی که داروی تزریقی باید با مایع رقیق شود تا مشکلاتی از قبیل سوزش را در بیماران ایجاد نکند. از این طریق امکان تزریق مایعات به بدن بیمار در ساعات طولانیتری وجود دارد و مانند تزریق زیر جلدی یا عضلانی نیازی به تزریق کل دارو به صورت یکجا نیست.
روزانه چه میزان تزریق مایعات به ورید جایز است؟
میزان حجم مایعاتی که از طریق ست سرم به ورید وارد میشود به عوامل متفاوتی بستگی دارد که باید با توجه به تشخیص پزشک صورت گیرد. با این حال هر فرد بزرگسال با توجه به سن و وزنی که دارد، میتواند روزانه حدود سی تا پنجاه میلیلیتر مایعات را به صورت خوراکی و تزریقی دریافت کند. در واقع وزن این افراد در میزان مشخص شده مایعات دریافتی ضرب میشود و حاصل آن میزان مایعاتی است که بیمار قادر خواهد بود تا به صورت روزانه از طریق این ست یا مصرف خوراکی به بدن خود وارد کند.
ست سرم دارای چه اجزایی است؟
این نوع از محصولات پزشکی به گونهای تولید میشوند که اجزای متنوعی در خود دارند. هر کدام از این اجزا دارای ویژگیها و کاربردهای مشخصی هستند که بدون آنها امکان تزریق مایعات به ورید وجود ندارد. در واقع وظیفه این ستها انتقال مایعات از کیسه یا مخزن حاوی سرم به داخل رگ است.
این کیسهها در اندازههای 50 تا 100 میلیلیتر تولید میشوند و جهت تزریق، آنها را از پایههای سرم موجود در کنار تخت آویزان میکنند تا از این طریق به راحتی به ست رابط متصل شوند و خروج مایعات از آنها سریعتر صورت گیرد. این ستها دارای اجزای زیر هستند:
محفظه قطره
این محفظه را در زیر مخزن حاوی سرم قرار میدهند تا مایعات به صورت قطرهقطره به داخل آن وارد شوند و از این طریق به لولههای ست سرم راه پیدا کنند. در واقع این مخزن حجم مایعات را کنترل میکند و سرعت آنها را کاهش میدهد. از این طریق تعداد قطرههای وارد شونده به داخل لوله ست، در هر دقیقه قابل اندازهگیری خواهد بود. این محفظه باید تا نصف پر شود تا میزان قطرات مایع توسط پرستار قابل مشاهده باشد. در صورتی که این محفظه به درستی به کیسه سرم متصل نشود، ممکن است هوا به داخل آن نفوذ کند و از این طریق مشکلات جدی را برای بیماران به وجود بیاورد که مسدود شدن رگها یا ایست قلبی یکی از شایعترین علل ورود هوا به داخل رگها عنوان میشود.
گیره غلطکی
این جز از ست جهت کنترل کردن میزان مایعات موجود در لوله سرم کاربرد دارد. با حرکت این غلطک روی لوله ست سرم، قطر لوله کم شده و از شدت و سرعت مایعات کاسته خواهد شد. قبل از اتصال این ست به مخزن سرم، باید غلطکها را بست تا هیچ هوایی به داخل لوله سرم وارد نشود. از آنجایی که بسیاری از داروهای تزریقی به واسطه این ست به ورید راه پیدا میکند، لذا پرستاران باید تنظیمات مربوط به گیره غلتکی را به درستی بدانند.
گیره اسلاید
این گیره یکی از اجزای ست سرم است که کار آن توقف کامل جریان مایع در داخل ست است. برخی از ستها دارای این گیره هستند و در برخی دیگر این جز وجود ندارد.
درگاه تزریق
درگاه تزریق در این ست معمولا در جایی تعبیه میشود که سوزن ست به درون رگ قرار میگیرد. این درگاه وظیفه دارد تا داروهای تزریقی را مستقیما به رگ برساند. برخی از ستهای سرم دارای این درگاه نیستند و پرستار داروهای تجویز شده را از طریق درگاهی که در مخزن سرم وجود دارد، به لوله سرم وارد میکند. در واقع این داروها باید به صورت مخلوط با مایعات داخل مخزن به ورید بیمار منتقل شوند.
ست سرم یکی از تجهیزات بسیار کاربردی در پزشکی است که به واسطه آن مایعات مخزن و داروهای تزریقی به ورید بیمار منتقل میشوند. در واقع این ست به عنوان رابطی بین مخزن سرم و ورید بیمار عنوان میشود که در پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است.