گاز پانسمان
گاز پانسمان یک نوع پارچه سفید و توری شکل است که در پانسمان و جراحی مورد استفاده قرار میگیرد. این گازها از پنبه، پلی استر یا ترکیبی از این الیاف ساخته میشوند و کاربردهای مختلفی دارند، به خصوص برای مراقبت از زخمهای پوستی که بهترین انتخاب میباشند.
زخم پوستی حساس است و بهترین محل برای ورود میکروبها و آلودگی به بدن میباشد. جنس گاز، بیشتر از پنبه است که باعث میشود به زخم و پوست صدمه دیده نچسبد و به راحتی از زخم جدا شود. در نتیجه، گاز از ورود هر گونه آلودگی و نفوذ میکروبها به محل زخم جلوگیری میکند و احتمال عفونت را به میزان زیادی کاهش میدهد. در جراحیها برای توقف خونریزی و جذب ترشحات از گازهای حجیم استفاده میشود.
انواع گاز پانسمان
دو نوع اصلی گاز پانسمان
- گاز بافته شده بافت گازها در حالت کلی به صورت توری میباشد و حالت تارو پودی دارد. در این نوع گاز، تاروپودها به صورت شل میباشند که این شل بودن باعث جذب بهتر مایعات و ترشحات از زخم میشود. گاز بافته شده یک گاز معمولی است و به علت جنسی که دارد نباید در تماس مستقیم با پوست قرار بگیرد چون موجب خشکی زخم میشود و برداشتن گاز به بافت درمان شده صدمه وارد میکند.
- گاز بافته نشده این نوع گاز بافتی شبیه به پارچه دارد و به شکل بافته نمیباشد که منافذ بازی بین تاروپودهای آن وجود ندارد و حالت متراکم و فشرده دارد که این باعث شده است قدرت جذب ترشح و مایع زیادی داشته باشد. جنس این گازها از ابریشم مصنوعی، پلی استر یا ترکیبی از این دو میباشد. گاز بافته نشده بسیار با دوام است و بدون هیچ شکی میتوان در پانسمان اولیه از آن استفاده کرد.
انواع مدل گاز پانسمان
- گاز لولهای از این مدل گازها برای نگهداری پانسمان انجام شده استفاده میشود. این گاز به شکل لولهای میباشد و اطراف ناحیه آسیب دیده پیچیده میشود و با استفاده از چسب نواری محکم میشود. این نوع گازها به عنوان پانسمان ثانویه مورد استفاده قرار میگیرند تا پانسمان را به خوبی پوشش دهند و از زخم نیز حفاظت کنند.
- گاز پدی به این نوع گازها، گاز اسفنجی نیز گفته میشود. این گازها از چند لایه تشکیل شدهاند که با قرار گرفتن این لایهها روی هم، یک پد ضخیم تشکیل میشود. این نوع گازها در تماس مستقیم با پوست قرار میگیرند و در پانسمان اولیه روی زخم را میپوشانند. این پدها به دو صورت استریل شده و استریل نشده موجود میباشند.
نکاتی در مورد پد استریل شده و استریل نشده
منظور از استریل این است که محصول به صورت جداگانه بسته بندی شده است و از هر گونه خاک، میکروب، باکتری و آلودگی در امان میباشد. این گونه محصولات کاملاً تمیز هستند و برای زخمهای باز مورد استفاده قرار میگیرند. استفاده از محصولات استریل نشده، پوست را در معرض عفونت و آلودگی قرار میدهد که به مرور زمان باعث کبودی و عمیقتر شدن زخم میشود. پد استریل شده به صورت بسته بندی است که برای استفاده از آن بهتر است با دستکشهای استریل شده مقدار مورد نیاز خود را بردارید و درب مربوط به بسته را با دقت ببندید.
باند
باند یک بخش مهم از جعبهی کمکهای اولیه است. هنگامی که قسمتی از بدن شخصی دچار زخم یا شکستگی میشود، پس از انجام پانسمان در آن قسمت، روی آن با باند پوشانده میشود تا از پانسمان حمایت کند و آن را ثابت نگه دارد.
باند حالت پارچهای دارد که بافت محکم آن باعث حمایت از قسمت آسیب دیده میشود و از تماس باکتریها با سطح خارجی پوست جلوگیری میکند. بافت باند به گونهای است که نباید در تماس مستقیم با زخم باشد و بهتر است که به عنوان حمایت کننده پانسمان مورد استفاده قرار گیرد.
انواع باند
- باند غلتکی یکی از رایجترین نوع باند است. این نوع باند سبک وزن، که به صورت نوار پیوسته است، بهترین انتخاب برای نگهداری و محافظت از پانسمان زخم است. این باند بافت محکم، نازک و الاستیکی دارد و به خاطر همین ویژگی است که برای جلوگیری از خونریزی اولیه نیز مفید میباشد.
- باند مثلثی باند مثلثی ارزش این را دارد که در بین ابزارهای جعبه کمکهای اولیه هر شخص قرار گیرد. جنس اغلب این باندها از پنبه ضخیم یا کتان میباشد و شکل آن نیز به صورت پارچه سه گوش (مثلث) است.
- باند لولهای این باند نسبت به دیگر باندها کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. این باند بسیار ضخیم طراحی شده است به صورت لولهای است و برای حمایت از مفاصل زانو و آرنج استفاده میشود و همچنین میتوان از این باند برای نگه داری پانسمان نیز استفاده کرد.
علائم هشدار دهنده پس از استفاده از گاز و باندهای پانسمان
اگر بعد از استفاده از گاز و باندهای پانسمان با علائم زیر روبرو شدید، هر چه زودتر به مطب پزشک خود یا مرکز درمانی مراجعه کنید:
- قرمزی در اطراف پوست
- افزایش تورم پوست
- ترشحات زرد، سفید یا سبز از زخم
- بدبو شدن زخم
- تب
سوالات متداول
گاز پانسمان چه کاربردهایی دارد؟
گاز پانسمان برای مراقبت از زخمهای پوستی، جراحیها، توقف خونریزی و جذب ترشحات زخم استفاده میشود. این گازها به جلوگیری از عفونت و نفوذ میکروبها به زخم کمک میکنند.
تفاوت بین گاز بافته شده و گاز بافته نشده چیست؟
گاز بافته شده دارای تاروپود شل و نازکی است که به خوبی مایعات را جذب میکند، اما ممکن است به زخم بچسبد. گاز بافته نشده بافت متراکم و فشردهای دارد که قدرت جذب بالایی دارد و برای پانسمان اولیه مناسب است.
گاز استریل شده چه تفاوتی با گاز استریل نشده دارد؟
گاز استریل شده به صورت جداگانه بستهبندی شده و از هر گونه آلودگی محافظت میشود، برای زخمهای باز مناسب است. گاز استریل نشده ممکن است باعث عفونت و تحریک پوست شود.
باند پانسمان چه کاربردهایی دارد؟
باند پانسمان برای حمایت و تثبیت پانسمان روی زخم، کاهش تورم، جلوگیری از خونریزی و ثابت نگه داشتن عضوی که دچار شکستگی شده است، استفاده میشود.
چگونه باید از باند غلتکی استفاده کرد؟
هنگام استفاده از باند غلتکی، باید باند را به طور محکم ولی نه خیلی سفت، به دور ناحیه مورد نظر بپیچید تا جریان خون متوقف نشود و باند کارایی خود را از دست ندهد.
باند مثلثی چه کاربردهایی دارد؟
باند مثلثی برای حمایت از آسیبهای بافت نرم، ثابت نگه داشتن استخوانهای شکسته و کنترل خونریزی در مواقع اضطراری استفاده میشود.
آیا باند لولهای برای استفاده در همه قسمتهای بدن مناسب است؟
باند لولهای بیشتر برای حمایت از مفاصل زانو و آرنج و نگهداری پانسمان استفاده میشود. برای استفاده در سایر قسمتهای بدن باید از باندهای مناسبتر استفاده کرد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر بعد از استفاده از گاز و باندهای پانسمان با علائمی مانند قرمزی، افزایش تورم، ترشحات غیر طبیعی، بدبو شدن زخم یا تب روبرو شدید، باید به پزشک مراجعه کنید.
آیا میتوانم گاز پانسمان را در خانه تهیه کنم؟
تهیه گاز پانسمان در خانه ممکن است با مواد موجود امکانپذیر باشد، اما توصیه میشود از محصولات تجاری و تخصصی استفاده کنید که به طور خاص برای مراقبت از زخمها طراحی شدهاند.
چگونه باید باند پانسمان را نگهداری کنم؟
باند پانسمان را در مکانی خشک و خنک نگهداری کنید و از قرار دادن آن در معرض نور مستقیم خورشید و دمای بسیار بالا یا پایین خودداری کنید. همیشه تاریخ انقضا را بررسی کنید و از محصولات منقضی شده استفاده نکنید.