انواع لوله تراشه و کاربرد آن
بروزرسانی
1403/03/31
زمان مطالعه
6 دقیقه
لوله تراشه چیست؟
لوله تراشه کاتتریست که داخل نای قرار گرفته و به هدف ایجاد و حفظ راه هوایی مطمئن برای بیمار جهت سهولت تبادلات گازی مورد استفاده قرار میگیرد . در شرایط مختلف ، انواع مختلف این وسیله مورد استفاده قرار میگیرد . از لوله تراشه برای تحویل اکسیژن با غلظت بالاتر از غلظتش در هوا و همچنین برای تحویل سایر گازهایی چون هلیم، نیتریک اکسید، دی نیتروژن مونوکسید، زنون یا چند مورد گازهای بیهوشی فرار هم چون دسفلوران، ایزوفلوران و سووفلوران به بیمار حین بیهوشی استفاده میشود. همچنین به واسطه لوله تراشه میتوان داروهایی نظیر سالبوتامول، آتروپین، اپی‌نفرین، ایپراتروپیوم بروماید و لیدوکائین استفاده کرد. لوله تراشه معمولاً به عنوان وسیله‌ای جهت اداره کردن راه هوایی بیمار در هنگام بیهوشی عمومی، مراقبت‌های ویژه، تهویه مکانیکی و شرایط اورژانسی مورد استفاده و کاربرد قرار میگیرد . برای مصرف این ابزار باید بعد از قرار دادن لوله در داخل تراشه بیمار کاف لوله تراشه را پرشود و پس از سمع دو طرفه ریه و حصول اطمینان از اینکه در محل مناسب قرار گرفته‌است لوله تراشه را در محل مناسب با چسب بر روی صورت بیمار محکم نگه داریم .و اما لوله تراشه چه کاربردهایی دارد؟
لوله هاي تراشه در علم پزشکي، به ويژه در رشته بيهوشي به دلایل و اهداف مختلفی هم چون تنفس مصنوعي و مکانيکي، پيشگيري از آسپيراسيون ترشحات دهان و حلق به داخل تراشه و … استفاده میشود . از جمله مشکلات لوله هاي تراشه، به ويژه در بيماراني که در بخش هاي مراقبت هاي ويژه تحت تنفس مکانيکي طولاني مدت هستند، احتمال آسيب به مخاط تراشه و نيز احتمال آسپيراسيون ترشحات راه هاي هوايي فوقاني در بيماران تحت تنفس مکانيکي دراز مدت وجود دارد . به اين منظور، این تدبیر در در لوله هاي تراشه جديد، طوری به عمل آمده است که کاف لوله تراشه از نوع حجم کم و فشار زياد به نوع حجم زياد و فشار کم تبديل شود . اين نوع کاف های جدی د مي تواند باعث کاهش فشار به مخاط راه هوايي و کاهش خطر آسيب به آن گردد.پیشینه
مرکز پزشکی پورتکس که یک مرکز مشترک بین فرانسه و انگلستان است ، موفق به تولید اولین لوله تراشه پلاستیکی بدون کاف در رنگ سفید شد . به دنبال همین موضوع رابطه مگیل کاف لوله تراشه را طراحی کرد و آن را به لوله تراشه افزود، و تکنیک‌های ساخت را بهبود بخشید . همچنین یک نوار آبی رنگ را به صورتی دستی روی لوله‌های تراشه چسباند که به نوار آبی مشهور شد و بعدها توسط شرکت‌های سازنده مورد استفاده قرار گرفت. دیوید شریدان اولین فردی بود که با استفاده از پلاستیک یکبار مصرف اقدام به تولید لوله تراشه کرد. قبل از اینکه چنین ابزاری ابداع گردد ، از لوله تراشه‌های چندبار مصرف بنام لوله‌های روش استفاده می‌شد که پس از استفاده شسته شده و مجدداً مورد استفاده قرار میگرفت .مشخصات فیزیکی
بیشتر لوله تراشه‌هایی که امروزه استفاده میشود از جنس پلی وینیل کلراید ساخته شده اند ، اما در بین این نوع لوله تراشه ها میتوان انواع ویژه‌ای از لوله‌های تراشه از جنس سیلیکون، کائوچو و استیل را نیز به طور گسترده ای پیدا کرد . بیشتر لوله‌های تراشه دارای یک عدد کاف با قابلیت باد شدن هستند ، بدین ترتیب در زمانی که لوله در نای بیمار قرار گرفت ، کاف پر از هوا میگردد و در نهایت از نشت هوا و ورود خون، ترشحات، محتویات معده و مایعات به راه هوایی بیما جلوگیری میکند. در میان انواع مختلف لوله تراشه میتوانیم لوله های بدون کاف هم ببینیم که به صورت محدود برای استفاده در بیماران کودک که در ادامه به شرح آنان خواهیم پرداخت ، استفاده میشود. تقسیم بندی لوله‌های تراشه بر اساس قطر داخلی (ID) تقسیم بندی می باشد، که برای انسان در محدوده ۲ الی ۱۰٫۵ میلیمتر است . همچنین علامت گذاری طول این لوله‌ها بر اساس سانتی‌متر تعیین گردیده است تا طول لوله وارد شده به حلق از نوک دندان بیمار قابل اندازه‌گیری باشد. باید بر اساس وزن بیمار تصمیم گیری در مورد انتخاب سایز لوله انجام میشود، به عنوان مثال برای بیماران کودک یا نوزادان نارس از لوله‌هایی با کوچکترین سایز استفاده میشود چرا که وزن آن ها کم است و هوای کمتری را به درون سیستم تنفسی خود راه میدهند . لوله‌های بزرگتر از سایز ۶ میلیمتر معمولاً دارای کاف با قابلیت باد شدن هستند. بسته به نوع جراحی و کارکرد لوله‌های مورد استفاده انتخاب می‌شوند مثلاً برای اعمال جراحی قفسه سینه از لوله‌های دابل‌لومن و برای جراحی هایی که احتمال فشار بر روی لوله در حین عمل وجود دارد از لوله‌های آرمه استفاده میشود.انواع لوله تراشه
- لوله تراشه کاف دار اسپیرال یا فنر دار
- لوله تراشه دابل لومن
الف) لوله تراشه اسپیرال
این نوع لوله تراشه در دو مدل کاف دار و بدون کاف موجود می باشد و دارای لوله فنری به جهت افزایش استحکام لوله تراشه است که به طور موقت برای کمک به تنفس فرد به کار می‌رود و می‌تواند مسیر تفسی را باز نگه دارد. این لوله تراشه دارای نوک خمیده نرم می باشد که به آسانی از راه بینی یا دهان وارد نای می گردد و سپس به عنوان یک مسیر هوایی عمل می کند. سر دیگر این لوله به ونتیلاتور متصل و از طریق آن مسیری برای عبور اکسیژن به ریه‌ها فراهم میکند.ب) لوله تراشه دابل لومن
این نوع لوله تراشه در جراحی قلب و سینه کاربرد دارد. در زمانی که قصد جدا کردن اتصال دو برونش از همدیگر برای جلوگیری از ورود خون و عفونت از یک برونش به برونش دیگر استفاده می گردد. این نوع لوله تراشه از دو لوله تراشه با طول نا برابر است که به یکدیگر چسبیده اند. لوله کوتاه تر در نای و لوله بلندتر بنا بر اینکه تهویه در کدام برونش صورت گیرد در نایژه چپ یا راست قرار می گیرد.مشکلات لوله تراشه
از جمله شایع ترین مشکلاتی که مشاهده شده است میتوان به دو مورد زیر اشاره کرد :- شایع ترین علت نشت از كاف ، تماس غیر یكسانی است که بین كاف و دیواره تراشه است، منشاء دیگر نشت كاف ، كاركرد ناقص دریچه یكطرفه ای است كه در ورودی تزریق هوا وجود دارد و بطور معمول كاف را در حال باد شدن نگه می دارد. ممكن است این دریچه دچار نشتی شود و اجازه دهد كه هوا به خارج از كاف فرار كند. در این وضعیت ، می توان با كلامپ كردن لوله باد كننده كاف ، كاف را از دریچه معیوب جدا كرده و از نشتی مكرر كاف جلوگیری نمود.
- علی رغم تصور سایرین ، باد كردن كاف، تراشه را آنچنان كیپ نمی كند كه از آسپیره شدن ترشحات دهان و لوله ای كه برای تغذیه گذاشته میشود، به داخل راههای هوایی پایینی جلوگیری شود. در بیش از 50% از بیماران وابسته به ونتیلاتور كه تراكئوستومی دارند ، آسپیره شدن بزاق و مایع موجود در لوله تغذیه به اثبات رسیده است. این موضوع تاكیدی است بر ارزش ساكشن كردن روتین تراشه برای پاكیزه سازی ترشحات راههای هوایی.