مروری بر بخیه های جراحی

بخیه های جراحی نخ هایی هستند که برای دوخت بافت ها، بستن و یا انتصاب بافت به یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند. نخ بخیه انواع مختلفی دارد و بسته به نوع عمل و بافت مورد نظر، باید گزینه مناسب را برای بخیه در حین عمل انتخاب شود.

طبقه بندی بخیه های جراحی

بخیه های جراحی را می توان با توجه به نوع مواد مورد استفاده در ساخت آنها طبقه بندی کرد. با توجه به توانایی جذب آنها توسط بدن یا بخیه های طبیعی یا مصنوعی.

1. بخیه های قابل جذب و غیر قابل جذب
2. بخیه های تک رشته و چند رشته (پیچ خورده و بافته)
3. بخیه های طبیعی یا مصنوعی
4. روکشدار و بدون روکش

 کدهای رنگی براساس جنس بخیه

• کاتگوت صاف: زرد
• کاتگوت کرومیک: زرد، قهوهای
• پرولن: آبی
• ابریشمی: سیاه
• ویکریل: بنفش
• کتان: سفید

انواع بخیه ها با توجه به جنس و رنگ آن

1. نخ بخیه ویکریل رنگ بنفش دارد.
2. نخ بخیه نایلونی به رنگ سبز است.
3. نخ بخیه ابریشم آبی است.
4. نخ بخیه کرومی قهوه ای است.

انواع مختلف، نشانه ها و جنس بخیه های جراحی

1. نخ بخیه ساده کاتگوت: نوعی بخیه طبیعی و قابل جذب است که از submucosa گوسفندان سالم و serosa گاوهای سالم ساخته شده است. این بخیه تک رشته (یک رشته) است و ممکن است ساده یا پوشیده با کرومیک باشد. حاوی کلاژن است و باعث التهاب می شود. در نهایت این التهاب منجر به آزاد شدن آنزیم های پروتئولیتیک شده نخ را ظرف مدت 6-5 روز تخریب می کند.
2. نخ بخیه کاتگوت کرومیک: یک بخیه قابل جذب طبیعی با اسید کرومیک است که به catgut ساده اضافه می شود تا آن را بی اثرتر کند و احتمال بروز واکنش های آلرژیک را کاهش می دهد. نوتروفیل ها را آلوده می کند و باعث کاهش عفونت می شود و تخریب آن تا حدود 21 روز طول می کشد. برای بخیه زدن قسمت های subcorticular ، عروق احشایی و بویایی و برای قطع خونریزی و لایه داخلی آناستوموز روده استفاده می شود. کار کردن با آن راحت است،Chromic، عمر خوبی دارد، باریک است و شانس ایجاد التهاب در آن کم است (بی اثر است).
3. نخ بخیه بازسازی شده کلاژن: نوعی بخیه قابل جذب طبیعی است که از serosa گوسفند سالم و تاندون بلند گاو سالم ساخته شده است. این یک بخیه خوب برای جراحی های چشم در چشم پزشکی است. ویژگی های دیگر آن شبیه به کاتگوت است، اما نحوه جذب آن بر اساس شرکت سازنده آن است.
4. نخ بخیه ویکریل: یک بخیه قابل جذب مصنوعی است که چند رشته ای، بافته (زبر) و برای سهولت شناسایی رنگی است. مزایای آن شامل سهولت کار کردن با آن، عمر کوتاه، کاهش خاصیت موینگی و التهاب است. توسط هیدرولیز جذب می شود. می توان آن را روی سوزن هایی با بدنه گرد یا traumatic سوار کرد. بخیه ویکریل معمولاً در بستن عروق، پوست، بخیه های زیر جلدی، آناستوموز روده استفاده می شود. بعد از 3 ماه جذب می شود.
5. مونوكریل: یك بخیه قابل جذب مصنوعی تک رشت های است که از ویکریل ساخته شده است و به عنوان پلی گلیكوپرون نیز شناخته می شود. این بخیه کلیه ویژگی های ویکریل را دارد اما سریع تر از ویکریل جذب می شود و handling آن به اندازه ویکریل مناسب نیست. طول عمر آن متوسط است، فاقد مویینگی است، به همین دلیل میزان التهاب کمتر از ویکریل است و توسط هیدرولیز جذب می شود.
6. نخ بخیه ابریشمی: این بخیه از ابریشم خام پیله کرم ابریشم تهیه می شود. این بخیه طبیعی، غیر قابل جذب چند رشته ای، بافته است، معمولاً با موم پوشیده می شود که توسط پروتئولیز تخریب و تکه تکه نشود. سیاه رنگ است. ویژگی های آن شامل handling خوب، طول عمر کوتاه، خاصیت مویینگی زیاد (می تواند مایعات را به مراه خودش بیاورد) به همین دلیل با موم پوشانده می شود، میزان التهاب آن کم است اما به دلیل داشتن خاصیت مویینگی بالا و هنگامی که خیس و نازکتر شود، می تواند عفونت را از جایی به جای دیگر انتقال دهد. برای بستن لایه بیرونی آناستوموز روده، عروق بسیار بزرگ، پوست، بستن stump در آپاندکتومی (جراحی آپاندیس) مورد استفاده قرار می گیرد.
7. نخ بخیه کتانی: یک بخیه طبیعی است که از جوانه های پنبه ساخته شده است. این نوع غیر قابل جذب است و به همان روش بخیه ابریشم استفاده می شود اما بافته شده نیست. وقتی خیس می شود قوی تر می شود.
8. بخیه پرولن: یک بخیه مصنوعی غیر قابل جذب، بخیه تک رشته پلی پروپیلن است. ویژگی های آن شامل handling و طول عمر متوسط است، خاصیت مویینگی و التهاب ندارد، و ضد ترومبوژنیک است (ترومبوز ایجاد نمی کند). عمدتاً برای آناستوموز عروقی مورد استفاده قرار می گیرند، موارد استفاده دیگر آن شامل بستن زیر جلدی، بستن فاسیا مانند بسته شدن خط میانی ( در لاپاراتومی) است. این بخیه طی گذشت زمان دستخوش تکه تکه شدن می شود.
9. بخیه های پلی استر: بخیه های غیر قابل جذب مصنوعی
10. نخ بخیه پلی آمین (نایلون): این نوع یک بخیه غیر قابل جذب مصنوعی است که ممکن است به صورت تک رشته یا پلی اتیلن و سیاه رنگ باشد. از خصوصیات آن می توان handling ضعیف، طول عمر خوب، عدم خاصیت مویینگی و ایجاد التهاب را نام برد. در بسته شدن پوست، ترمیم دیواره خلفی، کنارهم قراردادن فاسیا، تاندون ، فتق و بسته شدن پوست زیر جلدی استفاده می شود.
11. بخیه دگزون (پلی گلیکولیک اسید): یک بخیه مصنوعی تاخیری قابل جذب است، آن چند رشته ای، بافته ، بدون روکش است و طی 4 ماه جذب می شود. از ویژگی های آن شامل بهبودی خوب، عمر کوتاه، کم بودن خاصیت مویینگی، غیر التهابی و توانایی جذب شدن توسط هیدرولیز را می توان گفت. در همه جراحی های بدن و پوست مورد استفاده قرار می گیرد.
12. Polydioxanone) PDS): بخیه مصنوعی صاف است که با تأخیر قابل جذب، تک رشته و طولانی تر از دکسون است. در طی 6 ماه جذب می شود. خواص دیگر همانند دکسون است.

اندازه و سوزن بخیه های جراحی

دقیقاً مانند کانولا، هرچه عدد بخیه های جراحی بیشتر باشد، اندازه آن نیز کوچکتر است. اندازه ها از اندازه 1.0 تا 7.0 متغیر است اما در بخیه کرومی بزرگتر از 1.0 است.

انواع سوزن بخیه

1. سوزن برشدار – مقطع مثلثی ، بسیار تیز و / آسیب زا است و برای پوست استفاده می شود.
2. مقطع سوزن بدون تروما گرد است، برای بافت های زیر جلدی و روده استفاده می شود.

مدت زمان جذب و برداشتن بخیه ها بعد از عمل

1. بخیه های غیر قابل جذب حدود 7-10 روز طول می کشد.
2. بخیه های استفاده شده روی سر و گردن بعد از 3-5 روز قابل برداشتن هستند.
3. دیواره سینه و اندام فوقانی 5-7 روز طول می کشد.
4. شکم 7-10 روز طول می کشد.
5. اندام تحتانی 10-14 روز طول می کشد.
6. این موارد بیشتر با توجه به خونرسانی به ناحیه آسیب دیده مشخص می شود. هرچه میزان خون رسانی بیشتر باشد، مدت زمان لازم برای بهبودی زخم جراحی نیز کمتر می شود، از این رو بخیه ها می توانند زود برداشته شوند.

ویژگی های یک بخیه جراحی ایده آل

1. باید استحکام کششی خود را تا زمانی که زخم بهبود نیابد حفظ کند، روی استحکام کششی زخم تأثیر نگذارد.
2. نباید واکنش التهابی ایجاد کند.
3. اگر زخم بهبود یابد باید ناپدید شود.
4. باید ارزان باشد.
5. نباید محل تجمع میکروارگانیسم ها باشد.
6. نباید سمی باشد یا مواد سرطان زا داشته باشد.

جذب بخیه ها

1. هضم آنزیمی مانند در بخیه های catgut و کلاژن
2. هیدرولیز: در این روش از اثر آب بر روی مواد بخیه استفاده می شود. هیدرولیز با افزایش دما افزایش می یابد.

عوارض جذب بخیه

1. خونریزی (خونریزی واکنشی یا ثانویه)
2. نشت به ویژه در آناستوموز مری و کولون
3. تشکیل دیورتیکولار