آماده سازی دست هنگام جراحی
آماده سازی دست هنگام جراحی: حالت پیشرفته
آماده سازی دست هنگام جراحی غیر ضروری نیست. دستکش های استریل به جلوگیری از آلودگی سایت جراحی کمک می کند و خطر انتقال پاتوژن خون از بیماران به تیم جراحی را کاهش می دهد.
مدارک موجود درباره ی آماده سازی دستان به هنگام جراحی
از لحاظ تاریخی، جوزف لیستر (1827-1912) اثرات ضد عفونی را بر کاهش عفونت های محل جراحی (SSI) نشان داد. در آن زمان دستکش های جراحی هنوز در دسترس نبودند، در نتیجه، ضدعفونی درستی از محل جراحی به عمل نمی آمد.
در طول قرن 19، آماده سازی جراحی با دست شامل شستن دست با صابون ضد میکروبی و آب گرم، اغلب با استفاده از قلم مو انجام میگرفت . در سال 1894، سه مرحله پیشنهاد شد:
- دست با آب گرم، صابون دارویی و برس به مدت 5 دقیقه
- تزریق اتانول 90٪ را به مدت -5 دقیقه با قلم مو
- و شستشوی دست ها با یک مایع “آسپتیک”
سال ها بعد خشک کردن دست با حوله به این مکانیزم افزوده گشت.
در نیمه دوم قرن بیستم، زمان توصیه شده برای آماده سازی جراحی دست از 10 دقیقه به 5 دقیقه کاهش پیدا کرد.
امروزه همچنان پروتکل پروسه ی پنج دقیقه ای در بسیاری از موارد رعایت می شود .
معرفی دستکش های استریل
آماده سازی دست جراحی غیر ضروری نیست. دستکش های استریل به جلوگیری از آلودگی سایت جراحی کمک می کند و خطر انتقال پاتوژن خون از بیماران به تیم جراحی را کاهش می دهد.
با این وجود، 18 درصد (در محدوده 5-82 درصد) دستکش دارای پلاک های کوچک بعد از جراحی هستند و بیش از 80 درصد موارد توسط جراح شناخته نشده است .
معمولا در اکثریت قریب به اتفاق موارد دستکش ها پس از جراحی یا حین جراحی دچار آسیب دیدگی می شوند و سوراخ می شوند.
همچنین شیوع و انتقال بیماری از دستکش ها امری بسیار بدیهی است .
تحقیق های گوناگونی انجام شده است که نشان از انتقال بیماری از بیمار به جراح و برعکس دارد.
در بعضی از جراحی های ارتوپدی به هنگام جراحی از دستکش دو لایه استفاده می شود اما این موضوع باز هم نمی تواند خطر سوراخ شدن دستکش و انتقال بیماری را کاهش دهد .
اهداف آماده سازی دست در هنگام جراحی
هدف اصلی آماده سازی دست هنگام عمل جراحی کاهش باکتری های پوست دست تیم جراحی پیش از جراحی می باشد و علت اصلی آن هم این است که اگر به هر دلیلی دستکش مورد استفاده ی تیم دارای سوراخ یا هر زدگی بالقوه در انتقال بیماری باشد با شست و شو ضدعفونی دست از انتقال آن حتی الامکان جلوگیری شود .
در مقایسه با دستشویی های بهداشتی ، شست و شوی دست باید به گونه ای باشد که علاوه بر ضدعفونی دست محل تولید میکروب را موقتا ساکن نگه داشته و از رشد میکروب جلوگیری به عمل آورد .
اگر دست ها فقط و فقط با صابون ضد میکروبی شسته شود، در این صورت زیر دستکش جراحی میکروب ها مجددا شروع به رشد می کند اما اگر علاوه بر این نشست و شو دست ها با صابون دارویی نیز شسته شوند سرعت روند رشد میکروب ها تا حد قابل توجهی کاهش می یابد.
طیف فعالیت ضد میکروبی برای آماده سازی جراحی دستی باید تا حد ممکن در برابر باکتری ها و قارچ ها باشد.بنابراین باید از ابزاری استفاده شود که سرعت رشد آن ها را در هنگام جراحی بکاهند .
انتخاب محصول مناسب در هنگام جراحی
مبرهن است که هنوز به طور بایسته و شایسته ای موفق به یافتن ابزاری مناسب در این راستا نشده ایم . در آمریکا از آماده سازی آنتی سپتیک استفاده می کنند چرا که:
- سریع پس از شست و شو اقدام به کاهش باکتری می کند.
- تا 6 ساعت پس از پوشیدن دستکش ها امکان رشد باکتری را متوقف می سازد.
- و تا 5 روز امکان استفاده مجدد از صابون وجود دارد.
- آنتیسپسی دست با استفاده از صابون دارویی
محصولات معمولی مورد استفاده برای آنتیسپسی های دست جراحی عبارتند از صابون های حاوی کلرهگزیدین یا پودوئیدید. فعال ترین عوامل (به منظور کاهش فعالیت) کلرهگزیدین گلوکونات، یوفوفورها، تریکولسان و صابون ساده هستند.
محصولات حاوی تری کلوزان نیز برای آنتیسپسیهای جراحی دستی تعبیه شده اند، اما تریکولان عمدتا باکتری استاتیک است، چراکه در برابر آلودگی های آبی غیرفعال است . هگزاکلروفن در سراسر جهان ممنوع شده است زیرا میزان بالای جذب پوست و اثرات سمی پس از آن به میزان قابل توجهی بوده است.
آب گرم باعث افزایش کارایی ضد عفونی کننده و صابون می شود، در حالی که آب های خیلی گرم از اسیدهای چرب محافظت کننده پوست خارج می شوند.
بنابراین، باید از شستشو با آب داغ باید اجتناب شود. بازو و آرنج از آنجایی که کمتر در جراحی دخالت دارند زین باب کمتر با آب و مواد ضد عفونی کننده شست و شو می شوند . در مقابل، تمام قسمت های دست و ساعد باید به طور فعال در تماس با ترکیبات الکلی در هنگام شست و شو قرار گیرد .
-
ملزومات فرآیند شست و شو
- بین سه تا پنج دقیقه دست باید شست و شو شود .
- دست باید طی سه مرحله شست و شو شود – و کل این پروسه حدود ده دقیقه به طول می انجامد .
- شست و شوی زیر دو دقیقه تحت هیچ شرایطی مناسب نیست .
-
استفاده از قلم مو
- ممکن است تصور شود که قلم مو قبل از ورود به اتاق عمل ممکن است در دست ظاهرا کثیف باشد ولی وسیله ی مفیدی است. اعضای تیم جراحی که قبل از ورود به بیمارستان دست های خود را آلوده کرده اند ممکن است بخواهند از اسفنج یا قلم مو استفاده کنند تا قبل از ورود به اتاق عمل، از این طریق به طور ظاهری دست ها را کاملا تمیز کنند.
-
خشک کردن دست ها
- ابه منظور آماده سازی دست هنگام عمل جراحی از حوله های استریل پارچه اغلب در اتاق های عمل استفاده می شود تا دست های مرطوب را بعد از آنتی سپسیس های دست جراح خشک کنند.
-
عوارض جانبی اسکراب دست
- سوزش پوستی و درماتیت پس از عمل جراحی در اسکراب دست با کلرهگزیدین بیشتر از آنتیسپسی دست دیده شده است .
- در مجموع، درماتیت پوست اغلب با آنتیسپسی دست با استفاده از یک صابون دارویی بیشتر از یک ضدعفونی مبتنی بر الکل همراه است .
نکات جانبی
به هنگام آماده سازی دست هنگام عمل های جراحی نکات ذیل را به خاطر بسپارید.
- از تمییز بودن آب مصرفی اطمینان حاصل کنید .
- پوشاندن دستکش توسط یک پرستار انجام شود که دست های خودش نیز پیش تر ضدعفونی گشته اند .
- شست و شوی دست با الکل همچنان از مراحلیست که در بسیاری از جراحی های دستی از آن استفاده می شود و نسبت به بسیاری از شوینده های دیگر هنوز ارجحیت دارد .
- قبل از شست و شوی دست ها با مواد شوینده از تمییز بودن دست ها اطمینان حاصل شود . و قبل از شروع مراحل ضدعفونی دست ها با شوینده های عادی تمییز شود .
- به منظور کشتن باکتری ها باید دست ها به خوبی با الکل شسته شوند و دست ها به هم ساییده گشته و به خوبی دست ها به هم مالش داده شوند تا از کشتن و حذف کامل میکروب ها اطمینان جلب شود . این پروسه می تواند یک تا دود دقیقه به طول بیانجامد .
- میزان زمان مورد نیاز برای ش ست و شو به ترکیب ماده شوینده مرتبط است . در اکثر موارد پروسه ی شست و شو دارای سه مرحله است که اگر هر یک مرحله یک دقیقه و نیم طول بکشد کل پروسه به 5 تا 8 دقیقه نیاز دارد .